با توجه به تقدم و تاثر مقالات مرتبط با اختلالات گفتاری و روش های گفتار درمانی که توسط موسسه نورو لند تهیه شده است، توصیه می شود نخست نوشتار "گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی" مطالعه شود تا اطلاعات نسبی درباره این قبیل مشکلات به دست آمده و در ک این مطلب راحتر گردد.

گفتار درمانی کودک ۳ ساله

از جمله مشکلات شایع گفتاری کودکان در سن ۳ سالگی این بوده که به دلیل وجود اختلالاتی قادر نیستند به طور واضح و درست صحبت کنند و در زمان مشارکت در گفت و گو های جمعی نیاز است جملات آن ها توسط والدین تکرار گردد.

چنان چه خانواده ها با چنین مشکلاتی در مهارت های تکلمی فرزندان خود مواجهه شدند حتما باید با مشورت و تشخیص پزشک متخصص، روش های درمانی را آغاز کنند، به همین دلیل در این نوشتار به چند روش گفتار درمانی کودک سه سال اشاره شده است.

چه کودکانی ملزم به دریافت خدمات گفتار درمانی هستند؟

شروع و استفاده از مهارت های گفتاری در کودکان سالم به این صورت است که در سن یک سالگی با کمک عبارات تک کلمه ای سعی بر ارتباط گیری با اطرافیان به ویژه والدین دارند و زمانی که وارد سن یک سال و نیم می شوند دایره لغات آنان افزایش می یابد.

این روند تا ۲ سالگی با رشدی مضاعف طی می شود به طوری که در این سن مشاهده می شود کودک قادر است از جملات دو کلمه ای نیز استفاده کند. کارشناسان طی کردن سیر طبیعی این مسیر را نشان دهنده کودک نرمال می دانند و تاکید دارند که والدین نسبت به مشاهده هر گونه تاخیر در این مراحل به شدت حساس بوده و علائم و شواهد مبنی بر وجود اختلالات گفتاری را حتما جدی بگیرند.

به طور مثال چنان چه کودک وارد سن دو سالگی شده است ولی قادر نیست با کمک عبارات تک کلمه ای نیز به مطرح کردن درخواست های خود بپردازد الزامی است که توسط متخصص درمانگر معاینه شود.

پرورش مهارت های زبانی کودک ۳ سال

در ۳ سالگی مهارت های گفتاری کودکان برای مقاصد مختلف کاربرد دارد. اگرچه بیشترین استفاده از آن برای توضیح و اظهار نظر است. (به طور مثال کودک عنوان می کند که من عروسک قرمز دارم).

از دیگر کاربرد های مهارت های گفتاری کودکان در این سن، می توان به توانایی تشریح روابط بین اشیا اشاره کرد به طوری که در جملات آنان حروف اضافه مانند کنار، زیر، بالا و... به منظور اشاره به اطراف و مکان ها نیز مشهود است. هم چنین قادرند احساسات، هیجانات و حالات منفی دیگران را از چهره آنان بفهمند و از این طریق به مدیریت روابط خود کمک فراوانی کنند.

بسیاری از والدین اعلام می کنند که فرزندان آنان در این سن با پرسش سوالات بسیار اغلب موجب پریشانی آنان می شوند به طوری که ممکن است تعداد این سوالات در روز به ۴۰۰ عدد نیز برسد که نشات گرفته از ذهن کنجکاو آنان است.

همچنین با توجه به اینکه رشد مهارت ها صورت گرفته است کودکان قادرند با کمک مرتبط کردن چندین جمله به تشریح یک حادثه و داستان نیز بپردازند و از این طریق حضور خود را در جمع های خانوادگی اثبات کرده و نظر اطرافیان جلب کنند.

حتی در مواردی نیز دیده شده کودکان در این سن بازی های تخیلی خود را نیز با کمک دایره لغات ۲۵۰ تا ۱۰۰۰ کلمه ای به آسانی بازگو می کنند.

از علاقه مندی های دیگر کودکان در این سن این بوده که تمایل دارند همواره صحبت کنند و در این مسیر اغلب از ۳ تا ۵ جمله استفاده می کنند.

بنابراین از نشانه های کودک سالم در سن ۳ سالگی این بوده که باید بتواند به سوالات ساده پاسخ دهد و اسم و فامیل خود را نیز بازگو کند. البته نباید در این زمینه حساسیت زیادی به خرج داد و وجود اشکال تلفظی طبیعی است.

در صورتی باید کودک به گفتار درمان مراجعه کند که دارای مشکلات گفتاری زیادی بوده به حدی که دیگران به سختی به مفهوم جملات او پی ببرند که در چنین مواقعی حتما باید به سرعت درمان را آغاز کرد تا آینده کودک از عواقب عدم درمان دور بماند.

روش های کمک والدین در گفتار درمانی کودک ۳ سال

● همان طور که گفته شد والدین بیشترین تاثیر در طی کردن مسیر طبیعی مهارت های گفتاری و زبانی کودکان دارند اگرچه اطرافیان نیز در آن بی تاثیر نیستند. با توجه به اینکه والدین الگوی گفتاری  کودکان هستند نیاز است که در انتخاب نوع کلمات و لحن خود دقت بیشتری داشته باشند.

● از جمله روش های کمک کننده به ارتقا مهارت های گفتاری می توان به خواندن کتاب متناسب با سن کودک و گفت و گو با کودک در زمان انجام امور اشاره کرد.

● کودکان در سه سالگی از حرف زدن لذت بسیاری می برند در صورتی که والدین با صبر و شکیبایی بیشتری پای سخنان آنان بنشینند شاهد رشد باور ها و نگرش های آنان خواهند بود به گونه ای که نتیجه بسیار مثبتی بر آینده و اعتماد و خود باوری کودکان خواهد داشت.

● از دیگر روش های کمک کننده به رشد مهارت های گفتاری کودکان این بوده که والدین درباره سایر موضوعات نظر کودک را جویا شده و با دقت و تمرکز به پاسخ او توجه کنند. این قبیل رفتار ها موجب افزایش اعتماد به نفس کودک می شود.

● حضور در بازی و مطرح کردن سوالات مرتبط با آن به مشارکت کودکان در گفت و گو ها کمک می کند بهتر است نخست سوالات آسان که جواب بله یا خیر دارند مطرح شود سپس سوالات جامع تر که نیازمند توضیح بیشتر هستند مطرح گردد. به طور مثال قصه ای درباره جنگل و حیوانات آن گفته شود و سوالاتی مانند موارد زیر پرسیده شود:

●● کجای داستان را دوست داشتی؟

●● حیوان مورد علاقه ات کدام بود؟

●● به نظرت شخصیت اصلی داستان (مثال آقا شیره) چرا اون کار را کرد؟

در آخر تاکید می شود که والدین علاوه بر توجه به رشد مهارت های گفتاری کودکان در سنین مختلف همچنین نسبت به هر گونه تاخیر یا نقص در آن حساسیت لازم داشته باشند که هر گونه سهل انگاری در این موارد ممکن است تشخیص سایر اختلالات رشدی را به تعویق انداخته که نتیجه آن عدم دریافت خدمات درمانی به موقع است که میزان موفقیت این روش ها را نیز کاهش می دهد.