از جمله حوزه مهم موضوعی مقالات سایت نورو لند، گفتار درمانی است که در آن علاوه بر توضیح اختلالات مرتبط با زبان و گفتار به توضیح روش های موثر برای درمان آن ها اشاره شده است. برای کسب اطلاع دقیق از محتویات گفتار درمانی بهتر است نخست مطلب "گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی" مطالعه شود تا بتوان شناخت بهتری از این اختلالات کسب کرد.

با توجه به افزایش آمار روز افزون مبتلایان به اختلالات گفتاری در بین کودکان، حتما باید والدین نسبت به مشاهده هر گونه علائم مبنی بر وجود چنین اختلالاتی هوشیار بوده تا با مراجعه در زمان مناسب به متخصص گفتار درمانی، از انتقال آن به دوران بزرگسالی جلوگیری کرد. به همین دلیل در این نوشتار علاوه بر هزینه کلاس های گفتار درمانی، به سایر نکات مرتبط با گفتار درمانی نیز گریزی زده شده است.

مهارت های گفتاری کودکان

شروع استفاده از مهارت های کلامی در بین کودکان معمولا از سن یک سالگی است که تلاش می کنند با کمک بعضی کلمات، درخواست ها و نیاز های خود را بیان کنند.

با افزایش سن و رشد کودک این توانایی نیز بهبود می یابد به طوری که کودک دو ساله با استفاده از دایره لغات خود جملاتی را نیز به کار می برد.

با توجه با تاثیری که استفاده از مهارت های گفتاری بر اعتماد به نفس، خود باوری و حتی آینده کودکان دارد. چنان چه هر گونه مشکلی در این زمینه مشاهده شد، حتما باید والدین آن را جدی گرفته و نظر متخصص درمانگر را در این باره جویا شوند و در صورت صلاح دید فرد متخصص از کلاس های گفتار درمانی استفاده کرد.

با توجه به شرایط و درخواست والدین حتی می توان این کلاس ها را به جای مراکز درمانی، در منزل نیز بر پا کرد. در ادامه بیشتر به اختلالات گفتار درمانی، کلاس ها و هزینه خدمات آن اشاره می شود.

گفتار درمانی چیست؟

در تعریف گفتار درمانی، اصطلاح آسیب شناسی گفتار و زبان نیز به کار می رود که در حقیقت یک رشته از علوم توانبخشی به شمار می رود که افراد متخصص گفتار درمانگر پس از ارزیابی و تشخیص اختلالات گفتاری، زبان و بلع به درمان افراد مبتلا که شامل کودکان تا افراد مسن هستند، می پردازند.

برخی از مردم به دلیل عدم شناخت کافی از این رشته و حوزه کاری آن، متخصصان گفتار درمانگر را روان شناس تلقی می کنند که باید عنوان کنیم این دو حوزه کاری تفاوت زیادی با هم دارند به طوری که به فارغ التحصیلان رشته گفتار درمانی، آسیب شناس گفتار و زبان می گویند.

تفاوت گفتار و زبان در چیست؟

زبان اشاره به فرآیندی دارد که در مغز شکل می گیرد و شامل مواردی همچون انتخاب نوع واژگان، نحوه جمله بندی و... است. در حالی که گفتار شامل تولید اصوات و کلمات می شود که در آن بعضی از اندام های بدن مانند ریه، حنجره، لب و زبان و ... در آن نقش اساسی دارند.

خدمات گفتار درمانی

در گفتار بسیاری از افراد، اختلالاتی رخ می دهد که متخصصان درمانگر پس از ارزیابی و تشخیص علائم و رفتار آن ها، راهکار درمانی متناسب ارائه می کنند که برخی از آن ها در ادامه این مطلب ذکر شده است.

اثرات مثبت گفتار درمانی برای کودکان مبتلا به تاخیر در گفتار چیست؟

همان طور که گفته شد کودکان سالم استفاده از مهارت های گفتاری را در سن یک سالگی شروع می کنند و سپس با رشد و افزایش این مهارت، قادرند جملاتی را بسازند و از این طریق تعاملات اجتماعی برقرار کنند.

این مهارت با افزایش سن کم کم دچار بهبود و رشد می شود تا حدی که کودک ۶ ساله به راحتی با استفاده از دایره لغات متنوع خود، قادر است جملات جدید را بسازد و توجه اطرافیان را جلب کند.

والدین حتما باید توجه داشته باشد که چنان چه کودکی مبتلا به تاخیر گفتاری است حتما باید به گفتار درمانی مراجعه کند تا بتواند با استفاده از خدمات آن، این توانایی را بهبود دهد. نکته مهم در بازدهی درمان، استفاده از خدمات در سن کم است تا بیشترین نتیجه مشاهده شود در ادامه چند مشکل قابل حل با کمک خدمات گفتار درمانی ذکر شده است:

● مشکل در تلفظ کلمات

نوک زبانی صحبت کردن از دیگر اختلالات گفتاری است که در برخی موارد افراد بزرگسال نیز به آن مبتلا هستند که اثرات منفی بر اعتماد به نفس آنان دارد، به طوری که اغلب مبتلایان به آن خجالتی و منزوی می شوند. اما در صورت مراجعه به متخصص گفتار درمان می توان از تمارین و فعالیت های مرتبط استفاده کرد و این اختلال گفتاری را کنترل و حتی درمان کرد.

● اختلال لکنت زبان

اختلال لکنت زبان از دیگر اختلالات شایع زبانی کودکان به ویژه در سنین ۲ تا ۶ سال است. اگر چه دلیل این مشکل معمولا پنهان می ماند ولی حتما باید استفاده از خدمات درمانی برای رفع آن تلاش کرد تا به دوران بزرگسالی کشیده نشود که در این صورت اثرات عدم درمان آن دو چندان خواهد شد.

● اختلالات گفتاری ناشی از سکته مغزی یا آسیب های مغزی

از دیگر دلایل وجود اختلالات گفتاری به ویژه در افراد مسن، بروز سکته مغزی و آسیب های ناشی از آن عنوان شده است. در صورت مشاهده چنین مشکلاتی حتما باید استفاده از خدمات درمانی گفتار درمانی به ویژه در ۶ ماه نخست جدی گرفته شود تا مهارت های کلامی به سمت طبیعی تر شدن بروند.

● ناتوانی و ضعف در بلع و غذا خوردن

برای رفع اختلالات بلع و ناتوانی در غذا خوردن نیز می توان به متخصصان گفتار درمانگر مراجعه کرد. تعدادی از کودکان به دلیل نقص در عملکرد درست عضلات دهان و گلو به این قبیل مشکلات دچارند که می توانند با کمک تمارین و خدمات گفتار درمانی این مشکل را مرتفع کنند.

● نقص در قدرت شنیداری فرد

 در برخی از افراد اختلالات گفتاری به دلیل مشکلات شنوایی مانند کم شنوایی و نا شنوایی به وجود می آید که بنا بر تشخیص پزشک نخست از سمعک یا دستگاه کاشت حلزون استفاده می شود. پس از آن می توان خدمات گفتار درمانی را برای رفع این مشکلات به کار گرفت.

● اختلال در صوت و صدا

تولید اصوات در انسان توسط حنجره و تار های صوتی صورت می گیرد و چنان چه فرد دچار بیماری های قسمت حنجره یا ارتعاش نامناسب تار های صوتی شود، کیفیت صدا به شدت تنزل می یابد به طوری که ممکن است دارای صدای گرفته، خشن و صدای مشابه صدای مردان و یا زنان شود. اما در صورتی که از خدمات گفتار درمانی استفاده شود بنا به صلاح دید متخصص روش هایی مانند جراحی، دارو یا صوت درمانی به کار می رود.

● سایر بیماری های نیازمند استفاده از خدمات گفتار درمانی

در برخی از بیماری ها مانند اوتیسم، فلج مغزی، شکاف در قسمت کام و لب، پارکینسون و... نیز اختلالات گفتاری دیده می شود که برای رفع آن مراجعه به کلینیک های گفتار درمانی ضروری است. البته برای رسیدن به نتیجه مطلوب استفاده از خدمات سایر متخصصان پزشکی مانند متخصص مغز و اعصاب، متخصص اطفال، روان شناس، معلم مدرسه و... نیاز است.

بهترین زمان برای استفاده از خدمات گفتار درمانی

اگرچه در انتخاب بهترین زمان مراجعه به گفتار درمانگر فاکتور هایی مانند سن فرد و نوع اختلال تاثیر گذارند ولی توصیه می شود برای دستیابی به بهترین نتیجه در رفع مشکلات گفتاری حتما زمان طلایی در نظر گرفته شود.

به طور مثال برای افراد مسن که در اثر سکته، دچار اختلالات گفتار شده اند، بهترین زمان مراجعه ۶ ماه پس از این بیماری عنوان شده است و چنان چه در این بازه از خدمات استفاده شود، روند بهبودی تسریع می شود ولی در کودکان مبتلا به اختلالات گفتاری بهتر است با مشاهده هر گونه علائم هشداری مبنی بر تاخیر یا تلفظ نامناسب کلمات و... نظر متخصص درمانگر را جویا شد.

سایر وظایف و مسئولیت های متخصص درمانگر

● متخصص درمانگر با بررسی علائم و شواهد به تشخیص، درمان و پیشگیری از بروز مشکلات زبان، حرف زدن، برقراری ارتباط و آموزش مهارت ها می پردازد.

● در صورتی که فرد مبتلا به مشکلات بلع و غذا خوردن است می تواند از خدمات گفتار درمانی استفاده کند و آن را مرتفع کند.

● این متخصصان با استفاده از آزمون ها و تست های استاندارد به بررسی علت مشکلات و اختلالات گفتاری می پردازند.

● با بررسی شرایط و علائم اختلالات فردی، تنظیم جلسات صورت می گیرد.

● برای تشویق کودک به حضور در جلسات درمانی از وسایل و ابزار های مناسب همچون نی های رنگی، مسواک های موزیکال و... استفاده می کنند.

تحصیلات افراد متخصص درمانگر

یکی از ملزومات گرفتن مجوز احداث مطب خصوصی برای متخصصان گفتار درمانی، فارغ التحصیلی در مقاطع کارشناسی، ارشد یا دکترا این رشته و گذراندن طرح کارورزی به مدت ۵ سال در محیط کلینیک ها، بیمارستان ها و مدارس استثنایی است.

هزینه کلاس های گفتار درمانی

برای تشخیص دقیق و استفاده از خدمات و فعالیت های گفتار درمانی نیاز به استفاده از ابزار های متنوع و تست ها و آزمون های استاندارد است در صورتی که از این امکانات به درستی استفاده شود، طول دوره درمان به شدت کاهش می یابد.

از دیگر عوامل موثر بر کاهش طول دوره درمان، توجه به علائم و مراجعه به موقع در زمان طلایی است که بر سرعت بهبودی می افزاید.

خوشبختانه ایران از جمله کشور هایی است که در زمینه استفاده از خدمات گفتار درمانی توانسته عملکرد خوبی به دست آورد به طوری که آمار ها از فعالیت حدود ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ متخصص درمانگر حکایت دارد که هزینه استفاده از یک جلسه خدمات گفتار درمانی آنان، ۴۴ هزار تومان عنوان شده است که برای تمامی اختلالات یکسان نیست و بسته به خدمات این مبلغ متغییر خواهد بود. متاسفانه به دلیل عدم حمایت بیمه های پایه و بیمه های تکمیلی از ارائه این خدمات، به اقتصاد خانواده فشار وارد می شود.

هزینه گفتار درمانی در منزل

همان طور که گفته شد در میزان هزینه جلسات گفتار درمانی فاکتور های زیادی موثر اند، از جمله می توان به مکان برگزاری جلسات، مدت زمان و تعداد جلسات و نوع اختلالات اشاره کرد.

در صورتی که خانواده ها تمایل به پرداخت هزینه کمتر دارند. بهتر است به جای مراجعه به مطب خصوصی یا برگزاری کلاس ها در منزل به کلینیک ها و درمانگاه های خصوصی مراجعه کنند. نوع اختلال نیز در قیمت تاثیر بسیاری دارد به طوری که بیان شده است برای درمان اختلالات ساده به دلیل به کارگیری خدمات کمتر، هزینه پایین تر است.