لکنت زبان در کودکان ۲ و ۳ ساله میتواند محدودیت های جدی را به وجود آورد علاوه بر آشفتگی کلامی، مشکلات ثانویه مانند فشردن لبها، عدم اعتماد به نفس، حرکت مداوم سر و گردن و تیک دست و پا نیز دور از انتظار نیست بنابراین برای بهبودی نیاز است خانواده‌ها در زمان طلایی شواهد تشخیصی را بشناسند تا بتوانند با راهکارهای موثر درمانی، فرزندشان را برای گذر از این اختلال همراهی کنند.
با ما در این مطلب همراه باشید تا با گریزی بر تعاریف و اصطلاحات رایج، علاوه بر شناخت علائم لکنت زبان در کودکان ۲ و ۳ ساله، اقدامات موثر درمانی را نیز بشناسید.
لزوم کسب مهارت های زبان و گفتار
انسان موجودی اجتماعی است که از حواس چندگانه خود برای برقراری ارتباط بهره می گیرد.
در دنیای پیشرفته امروزی از زبان و گفتار نیز به عنوان یک ابزار ارتباطی شاخص، بهره گرفته میشود تا بتوان نه تنها با اطرافیان و آشنایان اطلاعاتی را به اشتراک گذاشت، بلکه در تمامی مراحل زندگی مانند آموزش، اشتغال و ازدواج نیز عملکرد درخشانی بر جای گذاشت.
لکنت زبان به عنوان یکی از ناروایی های گفتاری نسبتاً رایج در بین کودکان مطرح است که میتواند به شکل گیر کردن بر کلمات خاص، تکرار سیلاب ها و واج ها و ادای کلمات با فشار مضاعف، آشفتگی کلامی را به وجود آورد که نه تنها شنونده را گیج می‌کند بلکه شخص درگیر نیز به دلیل ناکامی و خجالت در جمع های نسبتاً آشنا نیز ساکت بوده و ضعف خویش را پنهان می کند.
منظور از لکنت زبان چیست؟
ملاک تشخیص اختلال لکنت زبان توسط متخصصان گفتار درمانگر تعریف میشود اما در صورتی که فرزندتان در همان ابتدای مسیر کسب مهارت های کلامی شواهدی مانند تکرار کلمات و جملات را نشان می دهد و یا با کشیدگی و توقف در بیان برخی از اصوات، شما را شگفت‌زده می‌کند، بهتر است به جای واکنش غیر طبیعی، جلسات درمانی منظمی را ترتیب دهید.
بد نیست بدانید برخی از کودکان نیز با من من کردن و نمایش علائم دیگری سعی دارند که غوغاهای ذهنی خویش را در جهت اصلاح و بازسازی مهارت کلامی به کار برند اما چنین خودفریبی نمی‌تواند مانع پنهان کاری لکنت زبان شود.
خانواده ها به عنوان یکی از بازوهای مطرح در رهایی فرزندشان از لکنت زبان نقش دارند، بنابراین بهتر است با رفتاری سنجیده، درد و غم فزاینده ای را به روان کودک تحمیل نکنند.
به یاد داشته باشید شوخی‌های ساده برخی افراد در زمان آشفتگی کلامی کودکان، درمان لکنت زبان را سخت می کند و می تواند عزت نفس آنها را نشانه رفته و منجر به ماندگاری اختلال نیز شود.
پذیرش اختلال و همراهی در جلسات منظم درمانی، می تواند راز شکست لکنت زبان کودکان عنوان گردد تا کودک با امنیت روانی، نکات طلایی درمان را بیاموزد و شاهد بهبودی دو چندانی نیز باشد.
تظاهر لکنت زبان طبیعی در کودکان ۲ و ۳ سال
شاید برایتان جالب باشد که بدانید برخی از کودکان در برهه خاصی به دلیل شرایط خستگی و یا تنبیه، شواهدی از لکنت زبان را نشان می دهند که چندان جدی نیست. این ناروایی گفتاری در ۵ درصد از کودکان ۲ تا ۵ سال به شکل طبیعی دیده میشود که خود به خود و بدون دریافت راهکارهای درمانی موثر، کمرنگ میشود.
از دیگر دلایلی که بر مهارت کنترل کلامی و شمرده شمرده حرف زدن کودکان تاثیرگذار است، چالش هایی است که در مسیر آموزش پیچیدگی های زبان با آن مواجه می شوند، به ویژه زمانیکه برای توانمندی کلامی و تسلط بر واژگان، فشار مضاعفی را احساس می کنند.
علت بروز لکنت زبان در کودکان ۲ و ۳سال چیست؟
شانس ابتلا به لکنت زبان با خزانه ژنی و محیط تربیتی وابسته است، بی جهت نیست که در برخی از خانواده ها، کودکان نمی‌توانند همچون سایر هم سن و سالان، رسا و واضح حرف بزنند. اشاره اجمالی به برخی از آنها می شود:
سابقه خانوادگی: حتما شما نیز دیده اید که در برخی از خانواده ها، شانس ابتلا به لکنت زبان دوچندان است، این اتفاق بی ارتباط با وجود برخی ژن ها نیست.
جنسیت: لکنت زبان با عنوان یک ناروایی گفتاری توانسته جامعه بزرگتری از پسران را در مقایسه با دختران درگیر کند.
سن شروع: سن شروع علائم لکنت زبان از دیگر فاکتورهایی است که میتواند بر بازدهی درمان تاثیر گذار باشد. کودکانی که شواهد لکنت زبان را دیرتر نمایش دهند، برای کسب مهارتهای زبانی و گفتاری با سختی بیشتری مواجه خواهند شد.
ابتلاء به دیگر اختلالات گفتاری: درمان اثربخش برای گروه درگیر با لکنت زبان و سایر اختلالات گفتاری با چالش بیشتری مواجه هست و می بایست بازه طولانی مدت درمانی را در نظر گرفت.
سختی های تشخیص درست لکنت زبان در کودکان ۲ و ۳ سال کدامند؟
مرز وجود اختلال لکنت زبان و باور ذهنی اشتباه به شدت باریک است. برخی از خانواده‌ها با مشاهده علائم هشدار دهنده برای پذیرش مشکل با خود فریبی، در دریافت خدمات درمانی تعلل می‌کنند که اصلاح و بازسازی مهارت کلامی را با سختی زیادی مواجه می کند. بهتر است شواهد تشخیصی را بشناسید تا با اقدام سریع در وقت و هزینه خود نیز صرفه جویی کنید علاوه بر آنکه فرزندتان دچار ضربه های شدید عاطفی نیز نخواهد شد.
گیر کردن بر کلمات خاص، تکرار سیلاب‌ها و بخشی از جمله، ادای کلمات با فشار مضاعف، می تواند آشفتگی بسیاری را به ارمغان آورد. همچنین گروهی از کودکان حال با اختلالات حرکتی ناشی از لکنت زبان مانند پرش پلک، حرکات تنفسی و پرش سر نیز مواجه هستند که میتواند تمایل به آهسته صحبت کردن و یا انزوا را به ارمغان آورد.
والدین به عنوان افرادی که بیشترین مراوده را با فرزند خود دارند می بایست، زنگ هشدار های لکنت زبان را بشناسند، به ویژه زمانی که کودک درگیر لکنت زبان، به شکل ناگهانی با چالش های جدی در حرف زدن مواجه میشود. به چنین رخدادی لکنت زبان ناگهانی گفته می شود که خوشبختانه ۷۵ درصد گروه درگیر بدون دریافت خدمات درمانی به شکل خود به خود، از این شواهد را رها می شوند و می توانند فن بیان خوب و صدای پرورش یافته‌ای را نیز داشته باشند. اما بهتر است دیدگاه خود را نسبت به اختلالات گفتاری گسترش دهید تا در زمان طلایی اقدام کرده و جمله بندی مسلط و بی نقس فرزندتان نیز باشید.
در ادامه، مقایسه اجمالی بین علائم لکنت طبیعی و لکنت ناروایی گفتاری صورت گرفته است که میتواند الگوی خوبی برای شناخت بهتر این قبیل مشکلات باشد.
لکنت طبیعی و لکنت ناروایی گفتاری چه تفاوت هایی دارند؟
تاکنون علما و متخصصان گفتار درمانگر نتوانسته اند یک جدول تشخیصی برای تفکیک لکنت طبیعی و لکنت و ناروایی گفتاری کودکان تنظیم کنند اما به یاد داشته باشید تشخیص زودهنگام می تواند با دریافت راهکارهای درمانی موثر، محدودیت های ناشی از این ضعف را پوشش دهد. کسب مهارت در گفتار نیز با تسلط بر زیر و بم کلام طبیعی صورت می‌گیرد به طوری که کودکان با آزمون و خطا پیش می روند. در نتیجه بروز مشکلاتی مانند وقفه و اشکالات تلفظی کوتاه مدت را نباید چندان جدی گرفت.
لکنت زبان با شواهد و مدارک علمی تشخیص داده میشود و تنها محدود به یک برهه سنی نیست، علاوه بر آن که تظاهر بالینی آن در افراد مختلف به یک شکل نیست اما تکرار گویی و وقفه در بیان برخی کلمات را می بایست جدی گرفت، در ادامه مثال‌هایی نیز ذکر شده است.
مثال هایی از رفتارهای غیر لکنتی
تردید در انتخاب کلمات شایسته و به کارگیری برخی واژگان مانند اوه، خوب یا … رایج است، همچنین در برخی موارد فرد جملات گفته شده را مجدداً بازگویی می کند مانند گربه است- گربه بازی می کند. تکرار برخی عبارات نیز غیرمنتظره نیست.
نمونه هایی از رفتارهای گروه درگیر لکنت زبان
کودکانی که از لکنت زبان رنج میبرند، معمولاً برخی از کلمات را چندین بار تکرار می کنند مانند من آب آب آب می خواهم، در مواردی تکرار هجا ها و اصوات مانند ب ب ب بابا، فشار مضاعفی را به آنها تحمیل می کند البته نباید طولانی شدن واژگان و وقفه های بسیار را نیز از قلم انداخت.
تفاوت علائم در لکنت زبان در کودکان ۲ و ۳ ساله
لکنت زبان در کودکان ۲ و ۳ سال ممکن است والدین را بسیار آشفته و گیج کند با توجه به این که تظاهر بالینی آن بسته به شخص متفاوت است بنابراین باید از مشاوره و راهنمایی درمانگران دور دیده، حوزه گفتار و زبان بهره بگیرید و از اقدامات خودسرانه بپذیرید.
خوشبختانه حال متخصصان بسیاری در کشور در حال خدمت رسانی هستند تا علاوه بر رد عقاید نادرست با برگزاری جلسات منظم درمانی نه تنها به تقویت گفتار کودکان کمک کنند بلکه مهارت کنترل احساسات و راه های مقابله با عارضه لکنت زبان را نیز بیاموزند.
به یاد داشته باشید لکنت زبان، به عنوان یک اختلال پیچیده گفتاری مطرح است که راه های مقابله موثر را با چالش جدی مواجه می کند اما تشخیص در زمان طلایی، می تواند این عارضه خوش خیم را کمرنگ کند.
سن تشخیص اولیه لکنت زبان در کودکان
کودکان معمولاً با مشاهده، رابطه کلامی اطرافیان سعی می‌کنند، شیرین و بدون توقف حرف بزنند اما لکنت زبان به عنوان یک ناروایی نسبتا شایع ممکن است، محدودیت های جدی را برای برخی کودکان به ویژه در سنین ۳ تا ۶ سالگی ایجاد کند.
همچنین گروهی نیز اگر چه در دوران پس از بلوغ بسر می برند، درگیر آشفتگی کلامی هستند که اتفاقاتی مانند فشار روحی، ترس ناگهانی، مشکلات عاطفی، مرگ عزیزان یا طلاق والدین را تجربه کرده اند.
با گروهی از باورهای غلط درباره لکنت زبان کودکان ۲ و ۳ سال آشنا شوید
باور غلط ۱: تکمیل جملات منقطع کودکان درگیر لکنت زبان، می تواند آسودگی مضاعفی را فراهم آورد.
واقعیت: خانواده‌ها به ویژه والدین با مشاهده تقلای فرزندشان برای ادای کلمات تلاش می کنند به جای ناکامی و خجالت، جملات آنان را تکمیل کنند در حالی که این اقدام خودسرانه، میتواند عواقب جبران ناپذیری را فراهم کند که کمترین آن قربانی شدن اعتماد به نفس کودک است. حفظ تماس چشمی و رفتار های تشویق گونه میتواند امنیت خاطر بسیاری را فراهم کند تا کودک برای شمرده شمرده حرف زدن آماده شود.
باور غلط ۲: محیط و سبک زندگی خانواده ها نمی تواند بر بروز لکنت زبان تاثیرگذار باشد.
واقعیت: اگر چه نمی توان به شکل قاطع علت بروز لکنت زبان را بیان کرد اما مطمئنا حضور دائمی در محیطی که استرس و اضطراب، فشار مضاعفی به روان کودک تحمیل می کند، می تواند به ماندگاری علائم نیز منجر شود علاوه بر آنکه شانس درمان را نیز کاهش می دهد.
باور غلط ۳: مراوده کودک با افراد درگیر لکنت زبان می تواند یکی از دلایل این ناروایی گفتاری باشد.
واقعیت: یکی از درمان های اثربخش، حضور در گروه های درگیر با لکنت زبان است تا کودک دریابد تنها او از این مشکل رنج نمی برند و با احساس راحتی با محدودیت گفتاری خویش، مواجه شود. بنابراین برای پذیرش کودک و آگاه کردن نسبت به اقدامات درمانی بهتر است با افرادی که درگیر این عارضه هستند مراوده داشته باشد.
باور غلط شماره۴: خانواده ها به عنوان مهم ترین عامل بروز لکنت زبان در کودکان مطرح هستند.
واقعیت: بروز لکنت زبان در کودکان ۲ و۳ ساله چندان اتفاق نادری نیست، حال افراد بسیاری درگیر این آشفتگی کلامی هستند، بهتر است به جای تمرکز بر ذهنیت سمی و خطرناک، وقت و انرژی را برای درمان کنار گذاشت. بیاد داشته باشید سابقه خانوادگی و ژنتیک نقش پررنگ تری نسبت به سبک تربیتی والدین دارند اما نمی توان منکر تاثیر استرس و اضطراب بر تشدید این ناروایی گفتاری شد.
شیوع لکنت زبان و کودکان ۲ و ۳ سال چه میزان است؟
درگیری با لکنت زبان یکی از تجربه های نسبتا مشترک، بسیاری از کودکان است که در تلاشند مهارتهای گفتاری را بیاموزند به طوری که آمارها نشان از بروز این ناروایی گفتاری در ۲۵ درصد کودکان دارد اما بهبودی در علائم معمولاً به صورت خود به خودی صورت می گیرد، به طوری که ۷۵ درصد می توانند این عارضه خوش خیم را پشت سر بگذارند.
شما به عنوان والدین دلسوز که مایلید ملاکهای تشخیص را بدانید، بیاد داشته باشید ماندگاری علائم بیش از شش ماه به منزله محدودیت جدی است و می بایست در اولین فرصت از خدمات درمانی استفاده کنید.
شوخی کردن، تعریف جوک و طرح کردن پرسش اگرچه از راحت‌ترین راه های ارتباطی مطرح است اما به عنوان یک آرزوی دست نیافتنی برای افراد درگیر لکنت زبان می تواند اعتماد به نفس آنها را خدشه دار کند بنابراین به جای انتقاد شدید از کلام کودک به دنبال درمان اثر بخش باشید.
علل بروز لکنت زبان در کودکان ۲و۳ساله را بهتر بشناسید
لکنت زبان میتواند با علائم ثانویه، آینده کودک را تحت تاثیر قرار دهد به طوری که با عقاید و افکار نادرست، گوشه نشینی را ترجیح دهد. بهتر است شناخت خویش نسبت به علل بروز را نیز گسترش دهید.
همانطور که در بخش های قبل نیز اشاره شد، ژنها و سابقه خانوادگی تأثیر شگرفی در بروز این اختلال دارند، بی جهت نیست که در برخی خانواده‌ها شاهد هستید شیوع این ناروایی گفتاری بالاست.
اما نمی‌توان منکر نقش تاثیر گذار سایر مشکلات گفتاری نیز شد علاوه بر آنکه بسیاری از افراد به دلایل مختلف مانند سکته مغزی و ضربه به سر توانایی صحبت کردن بدون نقص خود را از دست داده‌اند و حال برای رهایی از لکنت زبان، جلسات گفتار درمانی را پیگیری می کنند.
والدین برای تفکیک مرز لکنت زبان و اشتباهات تشخیصی می‌توانند رفتار کودک در سنین ۱۸ تا ۲۴ ماهگی را نیز رصد کنند که اغلب با تلاش مضاعف جهت آموختن کلمات و ساخت جملات مناسب خود را نشان می دهد.
بسیاری از افراد می‌توانند این محدودیت را پس از مدتی برطرف کنند، خوشبختانه حال خدمات گفتار درمانی نیز توانسته روشهای کارآمد تصحیح کلام را بیاموزد تا علاوه بر پذیرش مشکل، شاهد نوسان علائم نیز نباشند.
عواقب بی توجهی به درمان لکنت زبان کودکان ۲ و ۳ سال کدام است؟
آرزوی تمامی خانواده ها، داشتن فرزندی سالم و شیرین زبان است بنابراین می بایست زنگ هشدار های تشخیص علائم لکنت زبان در کودکان ۲ و ۳ سال را شناخت تا با اقدامات موثر درمانی، نه تنها اعتماد به نفس را به کودک برگرداند بلکه زمینه موفقیت در اشتغال، تحصیل و ازدواج نیز فراهم کرد.
لکنت زبان میتواند به روحیه کودکان آسیب جدی وارد کنند، ناامیدی، خجالت، عدم پذیرش خویش، گوشه گیری در مراودات های کلامی، حضور کمرنگ در کلاس های آموزشی علاوه بر بروز حرکت غیر ارادی مانند چشمک زدن، پرش عضلات و تقلای بسیار برای بیان واژگان را می توان نام برد، بنابراین نیاز است والدین آگاهی خویش را نسبت به این ناروایی گفتاری نیز افزایش دهند در غیر این صورت یک عمر پشیمانی به بار خواهد آمد.
شاید دور از انتظار به نظر برسد اما لکنت زبان در کودکان ۲ و ۳ سال نیز پیامد هایی را به وجود می آورد به طوری که به دلیل ضعف در کسب مهارت های گفتاری ممکن است با سایر هم سن و سال نیز ارتباط موثری را تجربه نکنند و این ضعف به دوران دبستان نیز کشیده شود. خوشبختانه حال دریافت خدمات گفتار درمانی می تواند چراغ راهی باشد تا به آینده روشن خویش امیدوار گردند.
لکنت زبان یک اختلال تک بعدی نیست علاوه بر مهارت زبانی، اعتماد به نفس و روحیه را نیز مخدوش می‌کند. بنابراین نیاز است متخصصان و خانواده ها، یک همکاری موثر را شکل دهند. عدم بروز علایم ثانویه مانند چشمک زدن، فشار بر چهره، پرش پلک و حرکات تنفسی برخی از نتایج دریافت خدمات گفتار درمانی است.
نقش خانواده ها در بهبود لکنت زبان کودکان ۲ و ۳ ساله
خانواده ها به عنوان یک اهرم تاثیرگذار می توانند نتایج خدمات درمانی لکنت زبان کودکان ۲ و ۳ سال را دو چندان کنند بنابراین متخصصین حوزه گفتار و زبان راهنمایی‌های جامعی را ارائه می کنند تا بازدهی بسیاری صورت گیرد معمولاً پس از سه سالگی کودکان متوجه تفاوت مهارت کلامی خویش با سایر هم سن و سالان می‌شوند بنابراین نیاز است که بازنگری دقیقی نسبت به رفتار داشت تا مقاومت در برابر تغییر، بعنوان یک ذهنیت کاذب شکل نگیرد.
شگردهای موثر و تشویق کننده با برگزاری تمرین های کارآمد به شکل بازی های دونفره بسیار نتیجه بخش است. همچنین باید بدانید که به کارگیری جملات منفی و تکمیل عبارات کودک میتواند ضربه شدیدی به اعتماد به نفس او موجب شود.
کودکان درگیر لکنت زبان، زمانی می‌توانند شاهد بهبودی در علائم باشند که محیط زندگی نیز عاری از استرس و اضطراب باشد، این هیجانات منفی می‌توانند وقفه های طولانی و تکرار سیلاب ها و محدودیت های جدی تری را به وجود آورند بنابراین نسبت به بهداشت روان کودک خود، حساسیت داشته باشید.
آگاهی نسبت به علایم و نکات طلایی کسب مهارت زبان زمانی میسر است که والدین نیز، دقت بالایی نسبت به لحن واژگان و بیان خویش داشته باشند تا کودکان به شکل غیرمستقیم، آموزش ببینند. از دیگر نکات طلایی برای عبور از لکنت زبان، تماس چشمی است تا کودک ترغیب شود این ناروایی گفتاری را نادیده گرفته و برای تصحیح اشتباهات خود، دغدغه نداشته باشد.
کمبود وقت به عنوان یک مانع جدی مطرح است که میتواند بر کیفیت مراودات کلامی خانواده ها تاثیر بگذارد، اما استفاده از زمان های کوتاه مانند خواب، غذا خوردن، استحمام نیز نتایج خیره کننده‌ای به دنبال دارد.
مروری بر اقدامات درمانی موثر بر کاهش لکنت زبان کودکان ۲و ۳ سال در خانه
آگاهی از راهکارهای درمانی موثر بر لکنت زبان کودکان ۲ و ۳ سال میتواند بینشی به خانواده‌ها ببخشد تا با نقشه راهی اصولی، مهارت های زبانی فرزندشان را ارتقاء ببخشند و شاهد لحن، ریتم و انتخاب واژگان شایسته ای بود، بنابراین اقدامات ساده ولی تاثیر گذار را از یاد نبرید مانند:
یکی از رموز شکست لکنت زبان، احساس امنیت فکری کودک است تا با فراغ بال، جملات خویش را تکمیل نماید بنابراین از کاربرد عبارات محکوم کننده بپرهیزید.
کودک ممکن است به دلیل ناکامی و خجالت خود، دچار هیجانات لحظه‌ای عصبانیت شود بنابراین خانواده ها نیاز است با شگردهای خاص، استرس و اضطراب را از او دور کنند.
والدین برای تشویق کودک به تکمیل جملات خویش بهتر است تماس چشمی را حفظ کنند و از اشتباهات رایجی مانند تصحیح اشکالات نیز بپرهیزند.
متاسفانه برخی از خانواده‌ها تماشای تلویزیون و رادیو را به عنوان ابزاری آموزشی در نظر می‌گیرند که میتواند نه تنها موجب تشدید این مشکل شود بلکه وضعیت آشفته ای نیز برای جمله بندی درست فراهم کند.
سخن آخر
لکنت زبان میتواند گریبانگیر، هر کودکی شود اما میتوان با تشخیص به موقع نه تنها از پیشرفت عارضه پیشگیری کرد بلکه محدودیت های جدی در آینده را نیز کمرنگ کرد بنابراین بهتر است با مشاهده نخستین علائم تشخیصی، آنها را جدی بگیرید و در جلسات مشاوره ای، نکات طلایی برای درمان لکنت زبان را مطلع شوید که تاثیر دوچندانی بر تمام وجوه زندگی مانند اشتغال و تحصیل برجای بگذارد.
افزودن دیدگاه جدید